Een samenwerkingsverband van vrouwelijke boeren en burgers lanceert dit najaar een nieuwe pilot op het gebied van natuurinclusief boeren: Damesboeren. Damesboeren komt voort uit het succesvolle Herenboeren. Herenboeren is in Nederland in minder dan 10 jaar tijd is uitgegroeid naar een landelijk netwerk van 16 coöperatieve gemengde natuurinclusieve Herenboerderijen, plus meer dan 35 boerderijen in oprichting. Eén van de initiatiefnemers van Damesboeren, Isabel Duinisveld, is al enkele jaren werkzaam voor Herenboeren als boer en bodemexpert. Duinisveld: “De cijfers laten duidelijk zien dat de bestaande Herenboerderijen met een vrouwelijke boer en voorzitter aan het roer significant beter presteren; ze zijn innovatiever en maken sneller stappen in hun duurzame ontwikkeling. Bovendien voelden ik en sommige van mijn collega’s ons al langer niet zo senang bij de naam ‘Herenboeren’. Vandaar dat we al een tijdje uitkeken naar alternatieven”.
De uitgangspunten van Damesboeren zijn grotendeels gelijk aan die van het populaire Herenboeren: een coöperatie van 200-270 huishoudens die samen eigenaar én consument zijn van de boerderij. De coöperatie heeft meerdere boeren in dienst, waarvan altijd één agrarisch bedrijfsleider. Bij Damesboeren zal dat in elk geval een vrouw worden. De eerste Damesboerderij zal op 1 september van start gaan op Natuurmonumenten-grond net ten noorden van Rotterdam, op een steenworp afstand van de reeds daar gevestigde ‘Herenboeren De Vlinderstrik’.
Albert, boer-bedrijfsleider bij Herenboeren De Vlinderstrik, geeft aan verbaasd maar positief te zijn: “Ik wist van niks. Isabel is hier vaak en de andere vrouwelijke collega’s spreek ik ook regelmatig. En dan zit hier op de boerderij ook nog eens een kantoor van Natuurmonumenten. Maar ik had niks in de gaten, dat hebben ze goed geheim gehouden. Ik steun mijn collega’s natuurlijk wel van harte, als dit is wat ze willen.” Márchien Plug-Nijenhuis, mede-initiatiefnemer van Damesboeren en boer bij Herenboeren Willemshoeve in Soest, kan zijn verbazing wel snappen. Ze benadrukt echter dat het belangrijk was alles eerst goed uit te denken, om de pilot een goede kans van slagen te geven. Plug-Nijenhuis verklaart de ontwikkeling van Damesboeren als volgt. “Bij Herenboeren is de afgelopen jaren de ervaring opgedaan dat de vrouwelijke leden en boeren over het algemeen sociaal sterker zijn en daarmee ook beter op hun plek zijn binnen een coöperatieve setting. Die vraagt van de boer veel afstemming met het bestuur en de leden. We denken dan ook dat een landelijk netwerk van Damesboerderijen extra kansen biedt om meer mensen mee te krijgen richting een duurzame landbouwtransitie”.
De insteek van de Damesboerderijen is vergelijkbaar met het Herenboerenconcept. De oogstpakketten leveren groente, fruit en eieren, plus – voor wie wil – vlees. Damesboeren zet daarnaast in op een iets bredere doelgroep door speciale promotionele aandacht te geven aan drie onderscheidende punten. Allereerst een lijn van natuurcosmetica op basis van bijenwas van eigen boerderij. Daarnaast zal er een extra grote kruidentuin aangelegd worden voor theemelanges. Ook zullen er alleen vrouwelijke dieren gehouden worden, vertelt mede-initiatiefnemer Gina van Gorp, boer bij Herenboeren Goedentijd bij Tilburg. “Dat heeft een praktisch voordeel, want het geeft meer rust in de kuddes. Vorige week zat ik bijvoorbeeld met een pasgeboren kalfje dat de fles moest krijgen, maar de stier had daar echt moeite mee en probeerde me steeds aan de kant te duwen”. Corine van der Heide, vooralsnog werkzaam bij Herenboeren Hof van Rhee te Assen, vult haar collega aan. “Bij ons zijn onlangs juist weer twee van de vier haantjes apart gezet, die verdrukt werden in het hok”.
Geert van der Veer, oprichter van het succesvolle Herenboeren netwerk, licht desgevraagd toe: “Ik zag hem wel al een tijdje aankomen. Het idee van één of meerdere Damesboerderijen heeft sinds de start van Herenboeren altijd al gesluimerd. Nu is er dan eindelijk een knoop doorgehakt en ik sta daar volledig achter. Ik kan ook goed begrijpen dat Natuurmonumenten hier de grond voor beschikbaar stelt. Zij hebben naast hun ecologische insteek ook andere MVO-doelen waar ze naartoe moeten werken en daar past deze boerderij natuurlijk heel mooi bij’.
Het doel van de Damesboeren is uiteindelijk – net als Herenboeren – uit te groeien tot een landelijk netwerk. “De focus ligt de komende maanden wel op het werven van coöperatieleden voor de eerste Damesboerderij bij Rotterdam. Die boerderij gaat de naam ‘Koninginnepage’ krijgen, wat mooi aansluit bij de naam van de nabijgelegen Herenboerderij De Vlinderstrik”, aldus Iris van de Kamp.
Van de Kamp is vanuit haar ervaring als voorzitter van Herenboeren Wenumseveld bij Apeldoorn betrokken bij deze pilot. Zij geeft aan dat geïnteresseerden die meer informatie willen ontvangen over de Rotterdamse Damesboerderij zich alvast kunnen melden via communicatie@damesboeren.nl. Een aanmeldformulier volgt spoedig.
Wie op de hoogte wil blijven van eventuele andere toekomstige Damesboerderijen in de rest van het land, kan zich via bovenstaand e-mailadres aanmelden voor de landelijke nieuwsbrief van Damesboeren.
Nog even voor de duidelijkheid: mannen en mensen die zich identificeren als non-binair mogen lid worden van de coöperatie. “Maar”, zo stellen de initiatiefnemers, “we gaan niet voor hun de naam nog weer veranderen naar Burgerboeren.”
Vertegenwoordigers van de pers en media kunnen bij vragen contact opnemen met Anneke Comello, communicatiemedewerker bij Herenboeren Nederland, via 06-18176113.
Voltallige initiatiefnemers (op alfabetische volgorde): Anne Bruin, Isabel Duinisveld, Gina van Gorp, Corine van der Heide, Renée ten Holder, Rianne Joolink, Iris van de Kamp, Márchien Plug-Nijenhuis en Miriam Timmers.
Je kunt ook alvast een kijkje nemen op www.damesboeren.nl
